DIAGNOSTYKA I LECZENIE

Diagnoza psychiatryczna

– dotyczy zaburzeń funkcjonowania w sferze emocjonalnej, motywacyjnej i behawioralnej człowieka.


Jest wskazana jeśli występują:

  • wahania nastroju i aktywności ( np. stany przygnębienia, drażliwości, utraty zainteresowań i motywacji do działania lub podwyższony/euforyczny nastrój, nadmierna aktywność, odbiegające od dotychczasowego stylu funkcjonowania danej osoby )
  • maski depresji np. bóle głowy, osłabienie, spadek łaknienia ( po wykluczeniu przyczyn organicznych)
  • lęki, fobie, natręctwa np. napady paniki, lęk uogólniony, nadmierne zamartwianie się, fobia społeczna, przymusowe powtarzanie róznych czynności, natrętne myśli
  • psychogenne objawy ze strony: przewodu pokarmowego ( np. bóle brzucha, biegunki, wymioty, zaburzenia połykania) czy układu krążeniowo-oddechowego ( np. duszności, kołatania serca, kłucia w klatce piersiowej)
  • zaburzenia snu np. problemy z zasypianiem, zbyt wczesne wybudzanie się, spłycenie snu, odwrócenie rytmu sen – czuwanie lub bezsenność
  • zaburzenia odżywiania tj. napadowe objadanie się, prowokowanie wymiotów, nadmierne restrykcje pokarmowe
  • problemy z koncentracją uwagi i pamięcią
  • nieprawdziwe przekonania, sądy lub doznania słuchowe, wzrokowe, węchowe niemające związku z realnie dziejącą się rzeczywistością
  • zachowania agresywne lub autoagresywne
  • myśli rezygnacyjne lub myśli samobójcze
  • problemy w radzeniu sobie ze stresem
  • zaburzenia funkcjonowania po przeżyciach traumatycznych

Badanie psychiatryczne

polega na ocenie stanu psychicznego. W czasie rozmowy z lekarzem psychiatrą zbierany jest wywiad odnośnie aktualnie występujących zaburzeń, czasu ich trwania oraz stopnia nasilenia. Rozmowa dotyczy też istniejących, ważnych spraw problemowych, mających wpływ na funkcjonowanie człowieka. Dodatkowo zbierany jest wywiad odnośnie współistniejących obciążeń somatycznych, przyjmowanych leków.

Prawidłowa diagnostyka i wczesne wykrywanie objawów zaburzeń psychicznych, w tym tzw. objawów prodromalnych (zwiastunowych, poprzedzających pierwszy epizod choroby) oraz objawów ostrzegawczych (sygnalizujących nawrót kolejnego epizodu choroby) są podstawą odpowiednio dobranego leczenia.

Współczesna psychiatria dysponuje szeregiem narzędzi umożliwiających trafne postawienie diagnozy. Zalicza się do nich min. opracowane przez międzynarodowe zespoły ekspertów kryteria diagnostyczne (ICD, DSM), kwestionariusze testowe oraz badania neuroobrazowe, które w połączeniu ze szczegółowo zebranym wywiadem i badaniem chorego pozwalają na profesjonalne ustalenie rozpoznania i zastosowanie odpowiedniej terapii.


Leczenie zaburzeń psychicznych w oparciu o współczesne standardy farmakoterapii

Zaburzenia psychiczne, tj. zaburzenia lękowe, zaburzenia nastroju, zaburzenia psychotyczne (np. schizofrenia, zespoły urojeniowe, halucynozy ),  zaburzenia obsesyjno – kompulsyjne, (tzw. nerwica natręctw),  są stanami wynikajacymi z nieprawidłowego funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego (OUN).

Według różnych hipotez, przyjmuje się, że zachwianie równowagi biochemicznej w mózgu i związane z tym niedobory lub nadmiar substancji neuroprzekaźnikowych (tj. serotonina, adrenalina, dopamina, acetylocholina) prowadzić mogą do stanów chorobowych, np. depresji, manii, zaburzeń snu, zaburzeń pamięci, psychoz.

Współcześnie stosowane leki psychotropowe, poprzez wpływ na receptory i neuroprzekaźniki w OUN przywracają równowagę, umożliwiając powrót do stanu zdrowia.

Zalicza się do nich:

  • leki przeciwdepresyjne (np. sertralina, fluoksetyna, citalopram, mianseryna, mirtazapina, moklobemid, wenlafaksyna, duloksetyna) – stosowane są w terapii zaburzeń depresyjnych i lękowych, a niektóre z nich także w zespole natręctw
  • leki przeciwpsychotyczne tzw. neuroleptyki (np. olanzapina, kwetiapina, risperidon, amisulpryd, aripiprazol, ziprazidon) stosowane są w leczeniu ostrych i przewlekłych psychoz, a niektóre z nich również w leczeniu zaburzeń afektywnych
  • leki stabilizujące nastrój tzw. normotymiki (np. kwas walproinowy, karbamazepina, lamotrygina) stosowane są min. w zapobieganiu nawrotom zaburzeń afektywnych, łagodzeniu objawów zespołów abstynencyjnych
  • leki anksjolityczne tzn. przeciwlękowe, uspokajające (np. afobam, relanium, klonazepam) – są stosowane w krótkotrwałym leczeniu lęku, niepokoju, zaburzeń snu – ich długotrwałe przyjmowanie może prowadzic do uzależnienia
  • leki nootropowe i prokognitywne – wpływają na poprawę funkcji poznawczych (np. nootropil, donepezil, riwastygmina) stosowane są w zaburzeniach pamięci

Właściwie stosowane (tj. w dawkach terapeutycznych, przez odpowiednio długi okres czasu) leki psychotropowe, usuwają lub minimalizują objawy zaburzeń psychicznych, dzięki czemu dochodzi do wyrównania nastroju, poprawy koncentracji uwagi, przywrócenia prawidłowego rytmu sen – czuwanie, redukcji objawów wytwórczych tj. urojenia i halucynacje.

Umożliwia to pacjentom powrót do aktywności zawodowej i życia rodzinnego.

© 2018 Krystyna Ochwat

| Polityka prywatności
Webdesign: Talem Technologies
Instagram